Merkeziyetsiz finans ekosisteminin önde gelen protokollerinden Uniswap nedir? UNI token nereden alınır?
Uniswap; merkeziyetsiz finans (DeFi) ekosistemindeki tokenlerin alım satım işlemlerini kolaylaştırmak amacıyla geliştirilen merkeziyetsiz borsa (DEX) yapısıdır.
Transfer işlemlerinin kolay ve otomatik biçimde yapılmasını hedefleyen Uniswap, 2018 yılında kullanıma açıldı. Amaç; ERC-20 tokenlerine ait alım satım işlemlerinde akıllı sözleşmelerin kullanılması ve işlemlerin merkezi bir otorite olmadan gerçekleştirilmesiydi.
Otomatik piyasa yapıcılara (Automated Market Maker, AMM) örnek teşkil eden Uniswap, 2020 yılında tüm DeFi protokollerinde görülen popülerlikten nasibini aldı ve yüksek işlem hacimlerine ulaştı.
Protokol, token alım satım işlemlerini otomatikleştirmeyi sağlarken, token sahibi olan herkesin kolayca erişim sağlayabileceği ortam sunuyor. Geleneksel kripto para borsalarındaki işlemlere kıyasla transferlerin daha verimli gerçekleşmesi amaçlanıyor.
Protokol içinde yer alan havuzlarda, tüm işlemler otomatik biçimde gerçekleşiyor. Akıllı sözleşmelerle kendi kendini yöneten protokol üzerinde, ERC-20 uyumlu herhangi bir token ile alım satım yapmak mümkün.
Uniswap, kullanıcıların cüzdanları üzerinden doğrudan alım satım yapabilmelerine olanak tanıyarak merkezi borsalardan ayrışıyor. Protokol aynı zamanda, likidite sorunlarını da akıllı sözleşmeler vasıtasıyla otomatik biçimde çözüme kavuşturuyor ve verimliliği artırıyor.
UNI token nedir?
Eylül 2020 itibarıyla Uniswap, protokolün erken dönem kullanıcılarını ödüllendirmek için UNI isimli yönetişim tokenini kullanıma açtı. Bilindiği üzere yönetişim tokenleri (governance token), protokolün geleceğini şekillendirecek güncellemeler hakkında ağa destek veren kullanıcıların oy kullanmalarını sağlıyor.
Kullanıcılar, sahip oldukları UNI tutarınca, güncellemeler hakkında görüş bildiriyor, oylamalara katılıyorlar. Zira merkeziyetsiz yapı gereği, herhangi bir değişiklik ve güncelleme ancak oylama sonucuna göre hayata geçebiliyor.
Yönetimi demokratikleştirme hedefiyle geliştirilen ve spekülasyon aracı olarak tasarlanmayan UNI, yoğun ilgi görmesinden dolayı değerini onlarca kat artırdı. Özellikle 2020’nin ikinci yarısında merkeziyetsiz finans ekosistemine yoğun para girişi yaşanınca, çoğu DeFi token gibi UNI fiyatı da fırladı.
bugüne kadar en düşük 0,419 dolardan işlem gören UNI, 8 Mart 2021 tarihinde 34,87 dolara kadar çıktı. Bu süreçte token 83 kattan fazla değerlendi.
Piyasada kaç Uniswap (UNI) coin var?
Yönetişim tokeni olarak geliştirilen ve madenciliği yapılamayan UNI, belirli aralıklarla üretiliyor. CoinMarketCap verilerine göre, bu yazının hazırlandığı Mart 2021 itibarıyla dolaşımda 521 milyondan fazla UNI token bulunuyordu. Ağın maksimum arz miktarı ise 1 milyar UNI olarak belirlenmiş.
Ağ kurallarına göre dört yıl sonunda tüm UNI tokenler dolaşıma girmiş olacak. Ardından Uniswap, ağ katılımını sürdürmek amacıyla yüzde 2 oranında “enflasyon” uygulayacak.
Protokol kullanıma açıldığında, dolaşımdaki tokenlerin yüzde 60’ı Uniswap topluluk üyelerine, yüzde 21,51’i geliştiricilere, yüzde 17,8’i yatırımcılara ve yüzde 0,69’u da danışmanlara aktarılmıştı. Dağıtımların, kuralları önceden belirlenmiş hakediş programına uygun biçimde yapılacağı söylendi.
Uniswap özel kılan unsurlar neler?
Uniswap protokolü, merkeziyetsiz finans ekosistemine likidite sağlamak için geliştirildi. Kullanımdaki en büyük AMM’lerden biri olan Uniswap, piyasa yapıcılık işlem süreçlerini otomatikleştirerek taraflar arasındaki riski en aza indiriyor. Ayrıca maliyetler de düşük tutuluyor.
Sistem ayrıca, kullanıcıların kimlik bilgilerini paylaşmalarına da gerek duymuyor. Teknik olarak her kullanıcı dilediği işlem çifti için likidite havuzu hayata geçirebiliyor.
Uniswap güvenli mi?
Merkeziyetsiz alım satım protokolü olan Uniswap, Ethereum blockchain altyapısının gücünden faydalanıyor. Haliyle ağın yönetişim tokeni olan UNI de ERC-20 tabanlı.
Temelleri sağlam bir altyapı üzerine inşa edilmiş olan UNI, Ethereum ağında yaşanan tıkanıklık sorunlarından muzdarip olabiliyor. Transfer yoğunluğunun yaşandığı esnada, işlemlerin tamamlanması için gereken Gas ücreti anormal seviyelere ulaşabiliyor.
Akıllı sözleşmeler üzerinden otomatik biçimde çalışan DeFi protokolü, deneyimsiz yatırımcılara uygun bir ortam sayılmaz. Protokol, kullanıcının bilinçli biçimde işlem yaptığını ve tüm güvenlik önlemlerini aldığını varsayarak çalışır. Haliyle dikkatsizce yapılan işlemler geri dönüşü olmayan kayıplara yol açabilir.
Uniswap (UNI) nereden alınır?
Uniswap protokolünün yönetişim tokeni UNI, önde gelen birçok kripto para borsasında kullanılabiliyor. Diğer kripto para birimleri, stablecoin’ler ve itibari para birimlerle işlem çiftleri bulunabiliyor.
En yüksek işlem hacmine sahip borsalar arasında Coinbase ve Binance gibi isimler gelirken, aynı zamanda merkeziyetsiz borsa olan Uniswap platformunda da alım satım gerçekleştirilebiliyor.
Türk lirası ile UNI token arasında işlem çifti sunan kripto para borsaları arasında ise Paribu ve BitUBU bulunuyor.
