Bitcoin nedir, nasıl üretilir ve nasıl kazanılır? Bitcoin nasıl alınır satılır ve Bitcoin güvenliğine dair çok daha fazlası bu haberde.
Öncelikle Bitcoin tamamen dijital bir para birimi ve yenilikçi bir ödeme sistemidir. Bitcoin ile ilgili Sıkça Sorulan Sorular konumuzada göz atabilirsiniz.
Bitcoin Nedir?
Bitcoin, Blokzincir teknolojisini kullanan, tamamen dijital bir para birimi, ödeme sistemi ve merkezi olmayan bir mutabakat ağıdır. Sistem üzerinde, kullanıcılar birbirlerine aracı olmadan doğrudan transferler yapabilir. Transferler merkezi olmayan dağınık bir kayıt ve mutabakat sistemine kaydedilir. Bu kayıt ve mutabakat sistemine Blokzincir (Blockchain) adı verilir. Bitcoin ağı üzerinde transfer edilen değer birimi Bitcoin (BTC) olarak adlandırılır. Bitcoin, Blokzincir’in şifreli (kriptolu) yapısı nedeniyle kriptopara olarak da tanımlanır. Fiziksel olarak kullanılmaz, tamamen dijital olarak üretilip, eşler arası ağ üzerinden transfer edilir.
Bitcoin’in Sahibi Kimdir?
Bitcoin, 2008 yılında Satoshi Nakamoto rumuzlu bir kişi ya da ekibin yayınladığı doküman ile hayata geçen, sahibi ve merkezi olmayan bir ödeme aracı ve para birimidir. Herhangi bir kurum ya da kuruluşa bağlı değildir. Temsilciliği ya da bayileri yoktur. Herkesin kullanımına açık bir teknolojidir ve isteyen herkes herhangi bir engelleme ya da kısıtlama olmadan ağa katılabilir, cüzdandan cüzdanda herhangi bir aracıya gerek olmadan transfer yapabilir, blokzincirin bir kopyasını cihazında saklayabilir.
Bitcoin’in Fiyatını Kim Belirliyor?
Bitcoin’in değeri tamamen arz talep ilişkisi ile serbest piyasada belirlenir. BtcTurk ve benzeri kriptopara alım satım platformları alıcı ve satıcıların emirlerini birbiri ile eşleştiren sanal pazar yerleridir. Kullanıcıların yaptığı alım ve satım işlemleri ile oluşan fiyat bilgilerini piyasa verileri olarak yayınlayan kriptopara alım satım platformları, birbirine ya da bir merkeze bağlı değildir. Her platform üzerinde Bitcoin fiyatı bağımsız olarak oluşur. Kullanıcıların platformlar arasında yaptığı alım satım işlemleri platformlar arası fiyatların birbirine yakın olmasına yol açar.
Bitcoin Fiyat Endeksi: 1 Bitcoin Kaç TL? (BTC TL)
Bitcoin’e Yatırım Yapmalı Mıyım?
Bitcoin fiyatları, bilinen birçok yatırım aracına göre son derece hızlı değişmektedir. Bu durum fırsatlar oluşturduğu gibi riskler de barındırmaktadır. Bitcoin’in bir sahibi ya da merkezi olmadığı için cüzdanınızdaki Bitcoin transferleri ve yatırımınızı cüzdanınızda saklarken herhangi bir sorunla karşılaşırsanız, sorununuza çözüm bulamayabilirsiniz.
Bitcoin Güvenli Midir?
Blokzincirin hem anonim hem de şeffaf yapısı sayesinde ilk Bitcoin transferinden itibaren tüm işlemlerin kayıtlarına ulaşabilmek mümkündür. Bitcoin cüzdanları açık kaynaklıdır ve geliştiricilerin katkısına ve denetimine açıktır. Günümüze kadar binlerce bağımsız güvenlik uzmanı tarafından kontrol edilen Bitcoin’in temel teknolojisi ile ilgili geçmişte oluşan problemler hızlıca giderilmiştir. Fakat unutmamak gerekir ki hem blokzincir teknolojisinin hem de Bitcoin’in geliştirme süreci devam etmektedir.
Kullanıcılar üçüncü parti Bitcoin hizmet sağlayıcıları aracılığı ile alış/satış, yatırım ya da transfer işlemleri yaparken dikkatli olmalıdır. Geçmişte bazı hizmet sağlayıcıları, kullanıcılarını hırsızlık, sistemlere izinsiz girişler ve doğrudan dolandırıcılık ile mağdur etmiştir. Borsa hizmet sağlayıcılara para gönderirken ya da yatırım yaparken dikkatli davranılmasını tavsiye ederiz.
Kendi Bitcoin cüzdanınızı kullanırken cüzdanınızın şifresini, özel anahtarlarını ve cüzdan dosyalarını koruma sorumluluğu tamamen kullanıcıdadır. Bitcoin transferlerinin geri çevrilemez olduğunu da hatırlatmak isteriz.
Bitcoin’in Normal Para Birimlerinden Farkı
Bitcoin, elektronik ortamdan bir şeyler almak için kullanılabilir. Bu anlamda, dijital ortamda da kullanılabilen Türk Lirası, Dolar veya Euro gibi nitelendirebileceğimiz bir para birimidir. Fakat Bitcoin’in en önemli özelliği ve onu bildiğimiz para birimlerinden ayıran şey merkezi olmamasıdır. Bitcoin ağını, hiçbir kurum kontrol etmemektedir. Bu bazı insanları rahatlatmaktadır. Çünkü, bu şu demek oluyor ki: Büyük bir banka bu paraya karışamaz.
Bitcoin Nasıl Üretilir?
Bu para birimi hiç kimseye hesap vermeyen, kendi kurallarını koyan bir merkez bankası tarafından fiziksel olarak üretilmemektedir. Çünkü merkez bankaları, milli borcu kapatmak için kolayca fazladan para basarak paranın değerini düşürebilmektedir.
Bunun yerine, Bitcoin herkesin katılabileceği bir insan topluluğu tarafından dijital olarak oluşturulmaktadır.
Bitcoinler, dağıtılmış şebekedeki işlem gücü kullanılarak kazılmaktadır. Buna madencilik denir. Bu ağ aynı zamanda sanal para birimiyle yapılmış para işlemlerini etkili bir şekilde işleyerek, Bitcoin’i kendi ödeme ağı haline getirmektedir.
Sınırsız Bitcoin üretilebilir mi?
Hayır. Bitcoin protokolü – Bitcoin’in çalışmasını sağlayan algoritmalar – gereği madenciler tarafından yalnız 21 milyon Bitcoin yaratılabilir. Ama bu Bitcoinler daha küçük parçalar haline bölünebilir. Bölünebilecek en küçük miktar bir Bitcoin’in yüz milyonda biridir ve bu birime Bitcoin’in kurucusunun adı olan ”Satoshi” denir.
BITCOIN KULLANMANIN AVANTAJLARI
Enflasyon riski düşük: Enflasyona sebebiyet veren etkilerden biri de tedavüldeki reel para arzlarındaki artıştır. Tedavüldeki para arzının artması doğru orantılı olarak enflasyonu da arttırır. Ancak bu sistem Bitcoin için geçerli değildir. Çünkü Bitcoin sistemi, sonu olan bir sistemdir. Teknik tasarımı itibariyle maksimum 21 milyon adet Bitcoin üretilebilir. Dolayısıyla Bitcoin’in enflasyon riski çok düşüktür.
Çökme riski düşük: Reel para birimlerinin çöküşü, hükümetlere bağlı yaşanan hiperenflasyonlardan kaynaklanır. Bitcoin sistemi de herhangi bir hükümete bağlı olmadığı için, çökme riski oldukça düşüktür.
Güvenli, basit ve ucuz: Kredi kartı veya PayPal gibi ödeme sistemlerinin kullanıldığı klasik online işlemlerde satıcı tarafından bakılırsa; alıcının parasını geri talep etmesi durumunda 3. şahıs servislerini kullanmak gerekiyor. Bu aşamada güvenlik tehlikeye girebiyor ve olay karmaşık bir hale dönüşebiliyor. Bitcoin’de ise geri talep etme gibi bir sistem olmadığı için bu tarz bir güvenlik sorunu da haliyle yaşanmıyor. Olaya alıcı tarafından bakılırsa da; ödeme yapma ve hesaplar arası para transferi yapma gibi işlemler daha güvenli ve daha ucuz hale geliyor. Çünkü Bitcoin teknolojisi peer to peer (P2P) sistemiyle; yani hiç bir aracı olmadan direkt olarak eşler-arası çalışıyor.
Taşıması kolay: Milyarlarca dolar değerindeki bitcoinlerinizi küçük bir hafıza kartında bile taşıyabilirsiniz. Bunu nakit para ile yada başka bir sistem ile yapmak imkansız sanırım.
İzi sürülemez: Bitcoinlerin takip edilemiyor olmasının yada herhangi bir iz bırakmamasının avantajları olduğu kadar dezavantajları da var muhakkak. Örneğin Bitcoin sisteminizdeki mali kaynağınızın ne kadar olduğu yada hesabınız hakkındaki diğer bilgiler, hükümetler de dahil olmak üzere hiçkimse tarafından bilinemez ve takip edilemez. Dolayısıyla hükümetlerin mali kaynağınıza göz dikmesini (vergi) önlenmiş olursunuz.
BITCOIN KULLANMANIN DEZAVANTAJLARI
İzi sürülemez: Avantajlarından bahsettiğimiz Bitcoin’in bu özelliği pek tabi dezavantaja hatta tehlikeli durumlara da dönüşebilir. İzinin sürülemez olması, suçların rahat rahat işlenebilmesi anlamına geliyor. Uyuşturucu gibi yasal olmayan maddelerin satılması tarzı durumlar için oldukça uygun bir ortam hazırlıyor Bitcoin teknolojisi. Bazı hükümetlerin Bitcoin’i bir para birimi olarak kabul etmemelerinin en büyük sebebi ise budur.
Kaybetmesi kolay: Kredi kartınızı kaybettiğinizde yada banka hesabınız başka birisi tarafından ele geçirildiğinde, bankanızı arayarak durumu anında kurtarabilirsiniz. Hatta yetmezse polisi bile devreye sokup kaybınızı giderebilirsiniz. Ancak Bitcoin için aynı şeyler geçerli değil. Bitcoin sisteminde; kaybettiğiz bitcoinleri, yada ele geçirilen Bitcoin cüzdanınızı geri almak için kullanabileceğiniz bir mekanizma yok. Bunun önüne geçebilmek için izleyebileceğiniz en iyi yöntem, Bitcoinlerinizi internet bağlantısı olmayan harddisklerde saklamak olacaktır.
Alıp satmak zor: Taşıdığı risklerden dolayı Bitcoinlerinizi bir ürün satın alır gibi alamıyorsunuz. Bitcoin satın almak veya bitcoinleriniz satmak için birçok servis bulunuyor ancak bunu gerçekleştirmek o kadar da kolay değil. Her geçen gün geliştirilmesine rağmen (Bitcoin ATM’leri açılmaya başlandı), işler reel para birimlerinde olduğu kadar kolay ilerlemiyor.
Hala çok yeni: Bitcoin sisteminin 2009 yılında kurulmuş olması; yani hala yeni bir teknoloji olması, yeni Bitcoin rakiplerini de beraberinde getirebilir; hatta Bitcoin sisteminde büyük açıklıklar bulabilen yeni teknolojiler hala geliştirilebilir.
Harcama alanı darlığı: Ödeme sistemi olarak Bitcoin sisteminin de kullanıldığı çok fazla yer yok. Her ne kadar gelişim aşamasında olsa da, şu anda Bitcoin sahibi olmaktaki en büyük amaç; yatırım.
Değişken: Bitcoin’in değer grafiğine baktığımızda herkesin aklından Bitcoin yatırımı yapmak geçebilir, ancak Bitcoin değeri nasıl hızla yükseldiyse düşme riski de o kadar fazla. Dolayısıyla yapılacak olan yatırımların dengeli ve düşünerek yapılması gerekmektedir.
