DApp Nedir?
Herhangi merkezi bulunmayan, hiçbir kurum ya da kişiye bağlı olmadan çalışan yazılım çeşidine merkeziyetsiz uygulama (decentralized application, DApp) denir. Merkezi bulunmayan yazılımlar, blockchain ya da eşler arası (Peer to Peer, P2P) ağlar üzerinde çalışabilir.
Kimsenin kontrolü bulunmadan kendi kendine işleyen DApp sistemlerinin geliştirilme amacı, üçüncü parti kişi ya da kurumların işlemler üzerindeki etkisini azaltmaktır. Bu yazılımlar, geleneksel uygulamaların aksine, aracı bulundurmadan, kullanıcı ile sağlayıcı arasında köprü kurar.
Merkeziyetsiz uygulamaların artıları
Belli bir otorite tarafından yönetilmeyen ve merkeze bağlı olmayan blockchain tabanlı DApp çözümleri, sansüre karşı koruma sağlar. İşlemlerin kesintiye uğrama ihtimali çok düşüktür. Ağa işlem gücü saylayanların bir kısmı teknik sorun yaşansa bile, diğer sağlayıcılar üzerinden işlemler sürdürülebilir.
Blockchain üzerine kurulmuş olan merkeziyetsiz uygulamalar, kripto para birimlerine doğrudan destek verir. Bağlı her kullanıcı ağa destek sunduğundan işlemlerden ek ücret talep edilmez.
Açık kaynaklı yapıları sayesinde geliştiriciler birbirlerinden destek ve yardım alarak daha verimli uygulamalar hayata geçirebilir. Üstelik sunucu tabanlı geleneksel merkezi uygulamalara kıyasla siber saldırılara karşı daha dayanıklıdırlar. DApp ekosistemi, gerek ödeme gerekse kimlik doğrulama süreçlerini iyileştirme potansiyeline sahiptir.
Kodlarının açık kaynaklı olması ve işlemlerin herkes tarafından görülecek biçimde kaydedilmesi güven oluşturur. Ağın güvenliğini sağlamak için tüm veriler şifrelendiği için merkeziyetsiz uygulamalardaki işlemlerin doğruluğu kontrol edilebilse de, içlerindeki hassas bilgiler yine güvenli biçimde saklanabilir.
Merkeziyetsiz uygulamaların eksileri
DApp projelerinin açık kaynaklı yapıları her ne kadar avantajlı olsa da, eksi yönleri de var. Kötü niyetli kişiler, herkes tarafından ulaşılabilen kodlarda gördükleri zayıf noktalardan istifade ederek saldırı yapabilirler.
Öte yandan, DApp ağlarının gücü kullanıcılarından geldiği için, düşük kullanıcı sayısına sahip olan projeler güvensiz hale gelir. Ağa bağlı kullanıcı sayısı ne kadar çok olursa, ağın güvenliği de o kadar yüksek olur.
