Gelecek için umut vadeden devrim niteliğindeki blockchain teknolojisi, sadece finans sektörünü değil, birçok farklı sektörü değişime uğratıyor.
İlgili sektörlerin önümüzdeki yıllarda değişmekle de kalmayıp adeta baştan yaratılacağı öngörülüyor!
Son zamanlarda çok konuşulan, gelecek için umut vadeden devrim niteliğindeki blockchain teknolojisi, değişime uğratacağı hatta baştan yaratacağı sektörler düşünüldüğünde ilerleyen dönemlerde daha da çok konuşulacak gibi görünüyor. Türkçe ifadeyle blokzincir teknolojisi olarak da anılan teknoloji her ne kadar “ilk kripto para birimi Bitcoin”i desteklemek amacıyla icat edilmiş olsa da ve ağırlıklı olarak kripto paralar ile ya da finans sektörüyle ilişkilendirilen bir dağıtık kayıt teknolojisi/transfer yöntemi olarak bilinse de, 2014 yılından beri farklı sektörlerde de kullanılıyor ve kullanımı her geçen gün yaygınlaşıyor.
Bu teknolojinin şeffaf, güvenli, merkeziyetsiz olarak denetlenebilen, verileri kaydederken kesintilere karşı dayanıklı, hızlı ve kolay işlem yapmayı destekleyen verimli yapısı; bireyler veya farklı sektörlerdeki kuruluşlar tarafından tercih edilmesini sağlıyor. Teknolojiyi kullanan kuruluşların da şeffaf, güvenli vb. özelliklerle benimsenmesi kolaylaşıyor.
Blokzincir teknolojisinden etkilenen sektörler bir hayli fazla. Bundan sonra da yeni sektörlerin listeye ekleneceği çok açık. Değişime uğrayacağı şimdiden öngörülebilen ve hali hazırda etkilenen başlıca sektörlere değinmekte fayda var…
Blokzincir Teknolojisi ile Değişime Uğrayacak Sektörler
Bankacılık: Blokzincir teknolojisini kullanan ve blokzincir projelerine yatırım yapmaya başlayan bankaların sayısı günden güne artış gösteriyor. İnternetin medyada yarattığı değişikliği, blokzincir teknolojisinin bankacılık sisteminde yaratacağını düşünenlerin sayısı hiç de az değil. Daha hızlı, daha verimli ve daha güvenli bir hizmet sunmak isteyen bankalar bu teknolojiye başvuruyor. Üstelik üçüncü dünya ülkelerinde yer almaları nedeniyle geleneksel finansal hizmetlere erişemeyen insanların da bu teknoloji sayesinde, dünyanın diğer ucuna düşük ücretlerle hızlıca para göndermeleri sağlanabilir.
Sigortacılık: Güven üzerine kurulan küresel sigorta sektörü, güven yönetiminde yeni bir sistem olarak karşımıza çıkan blokzincir ile adeta baştan yaratılacak sektörler arasında. Her türlü sigorta için faydalı olabilecek bu teknolojiyi, sigorta sözleşmelerinde bulunan birçok verinin teyidinde kullanabilmek mümkün.
Siber Güvenlik: Herkese açık olan şeffaf yapısının yanında kriptografi ile korunan blokzincir teknolojisi, verilerin saldırıya uğrayarak değiştirilme olasılığını neredeyse imkansız hale getiriyor. Bu yönüyle herhangi bir siber güvenlik sistemiyle kıyaslandığında çok daha güvenilir oluyor. Hal böyle olunca blokzincirden etkilenen sektörler listesine bakarken “siber güvenlik” de listenin başlarında yer alıyor.
Eğitim: Akademik kimlik bilgilerinin doğrulanmasında ve evrensel olarak tanınmasında blokzincir teknolojisini kullanmak; manuel yürüyen süreçleri kolaylaştırmak, düzenlemek, öğrencilerin kayıtlarını güvence altına almak için birebir.
Sağlık: Sağlık sektörü, blokzincir ile değişime uğrayacak sektörler içinde değişimi en çok beklenenlerden diyebiliriz. Hastanelerde verileri depolamak ve yetkili personellerle ya da hastalarla paylaşmak için güvenli bir altyapı, ilgili verilere saldırı olmaması açısından olmazsa olmazlardan. Blockchain teknolojisi, hem tıbbi verilerin güvenliğini sağlaması hem de teşhisin kesinliğini ve hızını artırması açısından sağlık sektöründe faydalanılabilecek bir teknoloji.
Gıda: Tüketicilerin marketlerde satılan gıdaların künyesine ulaşabilmelerini kolaylaştırmak, ürünlerin adil ticaretle elde edildiğini bildirmek, akıllarına gelen tüm soruların cevaplarından emin olmalarını sağlamak bakımından blokzincir teknolojisi gıda sektörüne de rahatlıkla uyarlanabilir.
Tedarik Zinciri Yönetimi: Gecikmeleri ve insan hatalarını azaltan, işlemleri kalıcı olarak ve yerel olmayan bir kayıtta belgeleme imkanı veren, şeffaf ve güvenli şekilde takibe olanak tanıyan blokzincir teknolojisi; tedarik zincirinde maliyetleri, israfı, emisyonları, emeği izlemekte ve ürünlerin güvenilirliğini, çevresel etkilerini, ticaret durumlarını kontrol edip doğrulamakta kullanılabilir.
Perakende: Blokzincirin merkezi olmayan yapısı, alıcıları ve satıcıları herhangi bir aracı ya da bağlantı ücreti olmadan bir araya getirmeyi sağlar. “Akıllı Sözleşme” sisteminin varlığı ile yerleşik yönetim itibar sistemleri, perakende sektöründe blokzincir teknolojisinin kullanılması halinde güveni sağlayan faktörler olarak karşımıza çıkar.
Gayrimenkul: Gayrimenkul sektöründe blokzincir teknolojisinden yararlanmak, kayıtları kağıt üzerinde tutma ihtiyacını azaltarak işlemlere hız kazandırabilir. Bununla beraber alım-satımda yaşanan genel sorunlara, arşivlerde yapılan hatalara, bürokrasiye, şeffaflık eksikliğine çözüm olabilir ve belgelerin doğruluğunun sağlanmasına, sahipliğin doğrulanmasına, mülkiyet haklarının devredilmesine vb. yardımcı olabilir.
Turizm: Blokzincir teknolojisi kişilerin e-vize, pasaport bilgileri, seyahat sigortası, uçuş ve konaklama rezervasyonları, sağlık dokümanları gibi kişisel dokümanlarını şifreli şekilde yüklemelerine imkan tanıyan, böylece turizm sektöründe de değişim yaratabilecek bir teknoloji.
Özel Ulaşım ve Ortak Otomobil Kullanımı: Araba sahipleri ile kullanıcılarının, üçüncü bir tarafa ihtiyaç duymadan şartları düzenleyebilmesinde, güvenli şekilde transfer yapabilmesinde yine blokzincir teknolojisinden yararlanılabilir. Araç sahiplerinin otoyol geçiş ücreti, park etme ücreti, araçlara benzin ve elektrik yükleme ücreti gibi ücretlerinin otomatik olarak ödenmesinde de dahili e-cüzdanlar kullanılabilir. Dolayısıyla birçok sektör gibi bu sektör de blockchain’den etkilenecek sektörler arasında sayılabilir.
Bağış: Güvenliğin ve şeffaflığın şart olduğu her alanda yararlanılmaya müsait olan blokzincir teknolojisi, bağış söz konusu olduğunda da başvurulabilecek bir teknoloji. Bu yolla, ihtiyaç sahiplerine gönderilmek istenen paranın istenilen kişilere ulaşıp ulaşmadığının kontrolünü yapabilmek çok daha kolay olacaktır.
Oylama: Seçimlerde seçmen kaydının ve kimlik doğrulamasının yapılmasında, elektronik oy sayımında, oyların yasal şekilde sayıldığından emin olunmasında, oyların değiştirilemez/ortadan kaldırılamaz olmasında ve herkes tarafından görülebilen kayıtlı oylar haline getirilmesinde vb. kullanılabilecek blokzincir teknolojisi, ilerleyen dönemlerde büyük bir adım olarak oylama sisteminde de kendini gösterecektir.
Devlet: Blokzincir teknolojisinin devlet sistemlerinde kullanılması bürokrasinin azaltılmasını ve güvenliğin, verimliliğin, şeffaflığın, hızın artırılmasını sağlamakta önemli rol oynayacaktır.
Kamu Yararı: İşsizlik yardımlarının güvenle ve kolaylıkla değerlendirilip doğrulanmasında ve dağıtılmasında, bürokrasinin azaltılarak hızın artırılmasında, temel gelirin uygulanmasında vb. yine blokzincir teknolojisinden yararlanmak mümkün.
Kitlesel Fon: İnternet devriminin popülerleştirdiği bir fonlama modeli olan kitlesel fonlama (Crowdfunding), yeni girişimler ve projeler için oldukça popüler. Ancak proje yaratıcıları ile destekçileri arasında güven oluşturan Crowdfunding platformları yüksek ücretler talep edebiliyorlar. Dolayısıyla bu sektör de blockchain’den etkilenen sektörler arasına girerek aracıya olan ihtiyacından kurtulabilir. Blockchain teknolojisi kullanan Crowdfunding’te güven oluşturmak için “Akıllı Sözleşmeler” devrede olur, çevrim içi itibar sistemlerinden yararlanılır ve böylece aracıya ihtiyaç kalmamış olur.
Enerji Yönetimi: Enerji yönetimi şu anda merkezileştirilmiş bir sisteme dayanıyor. Enerji üreticileri ve kullanıcıları doğrudan birbirlerinden alım-satım yapamıyor, bir kamu şebekesinden veya güvenilir bir özel arabulucudan yararlanıyorlar. Blokzincir teknolojisi diğer sektörlerde olduğu gibi bu sektörde de aracıyı ortadan kaldırmakta faydalanılabilecek bir teknoloji olarak görülüyor.
Çevrim İçi Müzik: Müzisyenleri platformlara veya plak şirketlerine büyük miktarlarda para vermekten kurtararak doğrudan hayranlarından para kazanmalarını sağlayan birçok girişim bulunuyor. Burada da “Akıllı Sözleşmeler” lisans sorunlarını otomatik olarak çözmek ve şarkıları ilgili içerik oluşturucuları ile kataloglamak gibi konularda işe yarayabilir.
Tahmin: Araştırma, danışmanlık, analiz, tahmin gibi alanlar yine blokzincir teknolojisinin kökten değişim yaratacağı alanlar…
Nesnelerin İnterneti: IoT cihazları arasında da merkezi bir yere duyulan ihtiyacın ortadan kaldırılmasına yönelik çalışmalar var. Bu çalışmalar ile cihazların “yazılım güncellemesi yapmak, hataları çözmek, enerji kullanımını denetlemek vb.” için birbirleriyle doğrudan iletişim kurmalarının önü açılacaktır.
Bulut Depolama: Verilerin merkezi bir sunucuda yer alması, bu verileri hack’lenmeye, veri kaybına, insan hatasına karşı savunmasız hale getiriyor. Blokzincir teknolojisini kullanmak ise bulut depolama biriminin saldırılara karşı sağlam ve güvenli olmasını sağlıyor.
Kendi Sektörünüz: Verilerin ve ticari işlemlerin yer aldığı bir sektörde çalışıyorsanız, sizin sektörünüzün de blockchain teknolojisinden etkilenen sektörler arasında yer alacağını söylemek yanlış olmayacaktır.
Blockchain (Blokzinciri) Teknolojisi Nedir?
Blockchain veya blokzinciri, bilgisayar terminolojisinde birbirine zincir halinde bağlı blokların tuttuğu ve sürekli büyüyen bir işlem kayıt defterini ifade eder. Eşten eşe birbirine bağlı olan bu blokların işlem kayıtlarını sakladığı depoya ise dijital defter ismi verilmiştir.
