Bitcoin, teşviklerden oluşan dikkatle dengelenmiş bir oyundur. Merkeziyetsiz bir ekosistemde katılımcılarının çıkarlarını dengelemek ağın uzun vadede ayakta kalabilmesi için çok önemlidir.
Node’ları ağı güvende tutmaya yönlendiren teşvikler genellikle finansaldır. Böylece dürüst davranan katılımcılar ödüllendirilirken, hile yapma girişiminde bulunanlar potansiyel bir gelir fırsatını kaçırmış olur.
Bu süreç madencilikte oldukça belirgindir. Katılımcılar, blockchaine bloklar ekleyerek yatırımlarının karşılığını alacakları ve kar elde edecekleri umuduyla elektriğe ve özel donanımlara yüksek tutarlarda sermaye yatırımı yapar. Madenciler karlarını en üst seviyeye çıkarmaya çalışır ve bunu yapmanın en kolay yolu kurallara uygun hareket etmektir.
Madenci zincire bir blok eklediğinde, bu bloktaki tüm işlem ücretlerinin yanı sıra yeni kazılan coinlerin de bir kısmını alır. Buna blok ödülü adı verilir ve alınan ödülün miktarı her 210.000 blokta bir (yaklaşık dört yılda bir) yarıya düşer. Bugün itibariyle ödül 12,5 BTC’dir ve birkaç ay içinde 6,25 BTC’ye düşecektir.
Finansal teşvikler madencilik uygulamasını yüksek seviyede rekabetçi hale getirmiştir, bu da ağın güvenliğini ve merkeziyetsizliğini artırır. Bazı kişiler bu teşvikler üzerinde oynama yapılabileceğini iddia eder. Bu makalede bencil madencilik kavramını inceleyeceğiz.
Bencil madencilik nasıl çalışır
Bencil madenciliğin en kapsamlı incelemesine araştırmacılar Ittay Eyal ve Emin Gun Sirer’in 2013 tarihli Çoğunluk Yeterli Değildir: Bitcoin Madenciliği Saldırıya Açıktır makalesinden ulaşılabilir. Makalenin tezine göre, yaygın inancın aksine Bitcoin madencilerine yönelik teşviklerde sorunlar vardır ve bu sorunlar en nihayetinde ağın merkezileşmesine neden olabilir.
Bencil madenciliği bir örnek üzerinden inceleyelim. Toplam hash oranının 4 madenci arasında eşit şekilde bölündüğünü varsayalım: Alice, Bob, Carol ve Dan (her birinde %25). Alice, Bob ve Carol kurallara uygun hareket ederken, Dan kendi çıkarı için sistemi kötüye kullanmaya çalışır.
Normal koşullar altında, blok bulan bir madencinin bu bloğu zincire hemen eklemesi beklenir. Alice, Bob ve Carol’ın da dürüst katılımcılar olarak yaptığı budur. Fakat Dan bir blok bulduğunda bunu eklemez (blok geçerlidir ama henüz eklenmemiştir). Dan’in şansı yaver gidebilir ve diğer herkesten önce arka arkaya iki blok bulabilir.
100.000 bloğun kazılmış olduğunu varsayalım. Bu durumda Alice, Bob ve Carol 100.001. bloğu bulmaya çalışır. Dan bu bloğu bulur ama bilgiyi gizli tutar. Artık iki zincir vardır, herkese açık olan ve Dan’in gizli (ve daha uzun) zinciri. Diğerleri hala 100.001. bloğu bulmaya çalışırken Dan 100.002. bloğu bulur.
Dan’in zinciri artık iki blok öndedir. Şansının devam etmesi ve diğer zincirden bu mesafeyi koruyarak önde olmayı sürdürmesi durumunda Dan çalışmaya devam eder. Diğerleri yalnızca bir blok geride kalacak şekilde ona yaklaştığında kendi zincirini ortaya çıkarır.
Dan’in artık herkese açık olan zinciri, diğer katılımcıların üzerinde çalıştığı zincirden daha uzundur. En uzun zincir kuralı adı verilen kurala göre üzerinde çalışılması gereken “doğru” zincir en çok Proof of Work’e (zincir işi olarak da bilinen bir ölçüt) sahip olandır. Yani bir node bir zincir üzerinde daha fazla çalışma olduğunu tespit ederse bu zincire geçer ve madencilik gücünü bu daha uzun zincir için kullanır.
Artık Alice, Bob ve Carol, Dan’in zincirini görebilir ve takip edilmesi gereken zincir olarak bunu kabul eder. Diğer zincir üzerinden ödül kazanabilmek artık mümkün değildir. Ve Dan bu blokları kullanılan güncel zincir üzerinde kazdığı için ödülün tamamını alır.
Bencil madencilik Bitcoin üzerinde tehdit oluşturur mu
Tüm katılımcıların kendilerinden beklenen şekilde davranması tabi ki daha az masraflı olur. Bencil madencilik yüksek miktarda israfa neden olur fakat asıl önemlisi bencil madencilik yapan kişiler ağın diğer katılımcılarına kıyasla stratejik bir avantaj elde eder. Sonuç olarak saldırgana başka madenciler de katılabilir ve bu durumda işler daha kötü hale gelebilir.
Eyal ve Sirer makalelerinde bunun önemli bir risk olduğunu vurgular: bencil birimler kendi karlarını artırmak için bir arada çalışmaya başladıkça bencil madencilik zamanla madencilik havuzlarının hash oranlarını artırmasına neden olabilir. Tek bir havuz gücün çoğunluğu eline geçirirse bir %51 saldırısı girişiminde bulunabilir.
Diğerleri ise, madencilerin ideolojik yaklaşımlarına ve ağı merkeziyetsiz şekilde tutmaya yönelik bir teşviğin mevcut olmasına dayanarak bunu önemli bir tehdit olarak değerlendirmez. Ekosistemin bozulmasına izin vermek, madencilerin elektriğe ve donanıma yaptıkları yatırımı tazmin edebilmesini ya da kar elde edebilmesini engeller.