Kripto airdrop’u, kripto startup‘ları tarafından projelerini ve yeni tokenlerini tanıtmak için kullanılan bir pazarlama stratejisidir.
Yeni coin’lerin sayısı artmaya devam ettikçe, kripto yatırımcılarının ve alım satım yapanların tüm yeni projeleri takip etmesi de gitgide zorlaşmıştır. Bu nedenle bazı kripto projeleri, öne çıkmak ve farkındalığı artırmak amacıyla airdrop’lar yapar. Ücretsiz kriptolar herkes tarafından sevilse de airdrop’lar her zaman hakiki olmayabilir. Bu makalemizde airdrop’ların nasıl çalıştığından ve kendinizi airdrop dolandırıcılıklarından nasıl koruyabileceğinizden bahsedeceğiz.
Airdrop nedir
Bir kripto airdrop’u, dijital varlıkların bir kripto projesinden çok sayıda cüzdana transfer edilmesi anlamına gelir. Ana fikir, projeye yönelik farkındalığı artırmak için coin ya da tokenleri mevcut ve potansiyel kullanıcılara dağıtmaktır. Bu tokenler ücretsiz olarak dağıtılır, fakat bazı airdrop’lar kullanıcıların tokeni almadan önce belirli görevleri yerine getirmesini gerektirir. Kripto airdrop’ları 2017’deki ilk coin arzı (ICO) patlamasında popülerleşmiştir, fakat günümüzde de birçok kripto projesi tarafından bir pazarlama stratejisi olarak kullanılmaktadır.
Airdrop nasıl çalışır
Farklı kripto airdrop türleri vardır, fakat genelde küçük bir miktar kripto para çok sayıda cüzdana dağıtılır (genellikle Ethereum ya da Binance Smart Chain üzerinde). Daha az yaygın olsa da standart kriptolar yerine NFT‘ler dağıtan projeler de vardır.
Bazı projeler, karşılığında bir şey talep etmeden dağıtım yaparken diğerleri kriptoları alabilmeniz için belirli görevleri yerine getirmenizi isteyebilir. Çoğu zaman bu görevler sosyal medya hesaplarını takip etmeyi, haber bültenine abone olmayı ya da cüzdanınızda en az belirli bir miktar coin bulundurmayı içerir. Fakat airdrop yapılan tokenlerden alacağınız her zaman için garanti değildir.
Bazı durumlarda airdrop’lar yalnızca projenin platformuyla belirli bir tarihten önce etkileşim kuran cüzdanlara yapılır. 1INCH ve Uniswap, erken dönem kullanıcılarını desteklemek için bu yöntemi kullanan popüler örneklerdir. Fakat sıradan airdrop’ların aksine bunlarda binlerce dolar değerinde dağıtım yapılmıştır.
Airdrop ve ICO aynı şey mi
Kripto airdrop’ları ve ICO‘lar, her ikisi de yeni kripto para projelerini içerse de farklı kavramlardır. Airdrop’lar katılımcıların herhangi bir yatırım yapmasını gerektirmezken, ICO bir topluluk fonlaması yöntemidir.
ICO’da proje ekibi, yatırımcılardan fon toplamak için bir token satışı düzenler. ICO’lar, 2014 yılında Ethereum’un gelişimini desteklemek için bir topluluk fonlaması etkinliği düzenlemesiyle popüler hale gelmiştir. 2017’de yüzlerce yeni projenin bu yöntemi kullanmasıyla kripto dünyasında bir ICO patlaması yaşanmıştır. ICO’lar hakkında daha fazla edinmek isterseniz ICO (İlk Coin Arzı) Nedir? makalemizi okuyabilirsiniz.
Kripto projeleri neden Airdrop yapar
Daha önce de bahsettiğimiz gibi blockchain projeleri ağlarını büyütme ve daha fazla kişi tarafından benimsenme amacıyla ücretsiz token dağıtır. Tokenden tutan kişi sayısının yüksek olması olumlu bir ölçüttür. Aynı zamanda proje, token mülkiyeti anlamında daha merkeziyetsiz hale de gelir. Kripto airdrop’ları, ücretsiz tokenden alanları projeyi kullanmaya ve tanıtmaya da teşvik eder. Bu da projenin, kripto borsalarında listelenmeden önce ilk kullanıcı tabanını oluşturmasına yardımcı olabilir.
Diğer yandan, airdrop’lar yanlış bir büyüme izlenimi de verebilir. Bu nedenle, benimsenme oranını değerlendirirken diğer etmenleri de göz önünde bulundurmak önemlidir. Örneğin, belirli bir token yüz binlerce adres tarafından tutuluyor fakat aslında hiç kimse tarafından kullanılmıyorsa, o zaman proje ya dolandırıcıdır ya da topluluğun ilgisini çekmeyi başaramamıştır.
Airdrop türleri neler
Daha önce de bahsettiğimiz gibi farklı yollarla kripto para airdrop’u yapmak mümkündür. Kriptoları çok sayıda cüzdana aktaran standart airdrop’ların dışında başka birkaç tür daha vardır. Yaygın görülen bazı örnekler arasında ödül airdrop’ları, özel airdrop’lar ve token sahiplerine yönelik airdrop’lar yer alır.
Özel Airdrop ve Ödülleri
Ödül airdrop’u kullanıcıların belirli görevleri yerine getirmesini gerektir. Bu görevlere örnek olarak proje hakkındaki bir gönderiyi Twitter’da paylaşmak, projenin resmi Telegram kanalına katılmak ya da Instagram’da bir gönderi oluşturmak ve birkaç arkadaşı etiketlemek verilebilir. Bir ödül airdrop’unu alabilmeniz için muhtemelen sizden cüzdan adresinizi belirttiğiniz bir formu doldurmanız ve görevleri yerine getirdiğinize yönelik kanıt sunmanız istenecektir.
Bir özel airdrop yalnızca belirli cüzdanlara kripto gönderir. Genellikle alıcıların aktif bir topluluk üyesi olmak ya da projenin ilk destekçileri arasında yer almak gibi projeyle ilgili bir geçmişi vardır.
Eylül 2020’de merkeziyetsiz borsa (DEX) Uniswap, belirli bir tarihten önce protokolüyle etkileşim kuran tüm cüzdanlara 400 UNI airdrop yapmıştır. Bu yönetişim tokeni, projenin gelecekteki gelişimiyle ilgili kararlarda token sahiplerine oy kullanma hakkı sunar.
Token sahiplerine yönelik Airdrop
Token sahiplerine yönelik airdrop’lar, cüzdanlarında belirli bir miktarda dijital para birimi tutan kişilere ücretsiz token dağıtır. Proje ekibi genellikle belirli bir tarih ve saatte kullanıcıların kripto birikimlerinin bir anlık görüntüsünü alır. Cüzdan bakiyesi minimum gerekliliği karşılıyorsa, alıcılar anlık görüntünün alındığı zamandaki birikimlerine göre ücretsiz token alabilir.
Birçok yeni proje Bitcoin (BTC), Ether (ETH) ya da BSC cüzdanı sahiplerine token airdrop’u yapar çünkü bunlar kripto dünyasındaki en büyük topluluklara sahiptir. Örneğin, Stellar Lumens (XLM) 2016 yılında BTC sahiplerine 3 milyon XLM dağıtmıştır ve airdrop Bitcoin ağındaki kullanıcılara özel olarak yapılmıştır.
Airdrop dolandırıcılıkları
Bir airdrop’un hakiki olup olmadığını belirlemek zor olabilir. Bir airdrop’a katılmadan önce, özellikle de cüzdanınızı bir web sitesine bağlamanız gerekiyorsa mutlaka kendi araştırmanızı yapmalısınız (DYOR). Bazen dolandırıcılar birkaç cüzdana token airdrop yapar, fakat bu tokenleri bir kripto borsasına ya da başka bir cüzdana transfer etmeye çalıştığınızda cüzdanınızdaki fonları çeker.
Kimi zaman da dolandırıcılar sizi bir oltalama sitesine yönlendiren sahte bir airdrop’un duyurusunu yapabilir. Cüzdanınızı, orijinal siteye çok benzeyen bir web sitesine bağlamanız için sizi kandırmaya çalışabilirler. Cüzdanınızı bağladığınız ve bir işlemi imzaladığınız anda ise cüzdanınızdaki diğer tokenleri çekerler. Bu tür dolandırıcılıklara genellikle resmi hesaplara çok benzeyen sahte Twitter ve Telegram hesaplarında rastlanır.
Bazı airdrop dolandırıcılıkları, ücretsiz tokenlerinizin kilidini açabilmeniz için bilinmeyen bir cüzdan adresine kripto göndermenizi ister. Hakiki airdrop’lar sizden hiçbir zaman fonlarınızı ya da kurtarma cümlenizi istemez. Airdrop e-postalarına ve doğrudan mesajlara karşı dikkatli olmanız gereklidir.
Dolandırıcılık mağduru olmamak için projenin resmi web sitesini ve sosyal medya kanallarını mutlaka inceleyin. Resmi bağlantılara yer imleci ekleyin ve projenin gerçekten bir airdrop etkinliği yapıp yapmadığını kontrol edin. Proje hakkında hiçbir şey bilmiyorsanız, kripto topluluğunun neler söylediğini öğrenmek için ekstra araştırma yapmanız gerekir. Yeteri kadar bilgi bulamıyorsanız, bu airdrop’u göz ardı etmeniz muhtemelen daha iyi olacaktır.
Ekstra koruma için yalnızca airdrop almaya yönelik yeni bir cüzdan ve e-posta adresi oluşturabilirsiniz. Böylece fonlarınızın kişisel cüzdanınızda, airdrop’larla bağlantılı oltalama girişimlerine karşı güvende kalmasını garanti altına alabilirsiniz. Ve en önemlisi de özel anahtarlarınızı asla hiç kimseyle paylaşmamanızdır.