Bitcoinin Tarihi, merkezi olmayan denkler arası bir ağdır. Tek bir kurum veya şahıs tarafından kontrol edilmez. Bitcoin basılamaz ve sayısı sınırlıdır – toplamda yalnızca 21 milyon Bitcoin üretilebilir.
Bitcoin’i kim yaptı
Bitcoin ilk olarak 2009 yılında Satoshi Nakamoto lakaplı anonim bir programcı veya programcılar tarafından açık kaynak kodlu yazılım olarak tanıtıldı. Bitcoin’in yaratıcısı hakkında birçok dedikodu olsa da, bu dedikodularda bahsi geçen kimse Nakamoto olduğunu kabul etmedi.
Nakamoto kendisinin Japonya’da yaşayan 37 yaşında bir erkek olduğunu iddia etti fakat kusursuz İngilizcesi ve Japonca adlandırılmayan yazılımı bu iddianın doğruluğu konusunda mantıklı şüpheler uyandırıyor. 2010’un ortalarına doğru Nakamoto, Bitcoin’i topluluğun önde gelen isimlerine bırakarak diğer işlere yöneldi. Satoshi aynı zamanda Gavin Andresen’i öncü geliştirici olarak seçti.
Nakamoto’nun Eylül 2017 itibariyle yaklaşık bir milyon Bitcoin’e sahip olduğu tahmin ediliyor. Bu miktarın karşılığı ise 3,6 milyar dolar.
Kim kontrol ediyor
Gavin Andresen, Nakamoto’nun projeden uzaklaşmasından sonra ilk olarak odaklandığı konunun ademimerkezileşme olduğunu belirtti. Andresen, kendisine otobüs çarpsa bile Bitcoin’in varlığına bağımsız olarak devam etmesini istedi.
Birçoğu için Bitcoin’in asıl avantajı hükümetlerden, bankalardan ve şirketlerden bağımsız olması. Herhangi bir merci Bitcoin işlemlerine karışamaz, işlem ücreti alamaz veya paraya el koyamaz. Dahası, Bitcoin hareketleri oldukça şeffaf – tüm işlemler blockchain adlı devasa dağıtık açık defterde depolanıyor.
Bitcoin temelde ağ olarak kontrol edilemezken, kullanıcılarına mal varlıkları üzerinde tam hakimiyet imkanı veriyor.
Nasıl çalışıyor
Kullanıcılar yalnızca Bitcoin cüzdanlarındaki bakiyeyi ve işlem sonuçlarını görür.
İşin iç yüzünde ise Bitcoin ağı ”blockchain” adı verilen bir açık defter paylaşır. Bu defter şimdiye kadar yapılmış tüm işlemlerin kaydını içerir. İşlemlerin dijital kayıtları ”bloklar” halinde birleştirilir.
Biri işlem bloklarındaki tek bir harfi veya sayıyı değiştirmeye çalışırsa bu durum sonraki blokları da etkileyecektir. Açık defter olması nedeniyle yapılan herhangi bir yanlışlık veya sahtekarlık kolaylıkla tespit edilebilir ve tüm kullanıcılar tarafından düzeltilebilir.
Kullanıcıların cüzdanları işlemlerin geçerliliğini onaylar. İşlemlerin güvenliği kullanıcının adresi olan dijital imzalar ile sağlanır.
Onaylama süreci ve aynı zamanda işlem yapılan platforma bağlı olarak Bitcoin ile yapılan işlemlerin tamamlanması birkaç dakika sürebilir. Bitcoin protokolü her blokun inşasının 10 dakika süreceği şekilde tasarlanmıştır.
BTC’nin özellikleri
Merkezi olmama
Satoshi Nakamoto’nun Bitcoin’i yaratmaktaki asıl hedeflerinden biri de ağın herhangi bir yöneticiden bağımsız olmasıydı. Bitcoin, kullanan her kişinin, şirketin ve hatta madencilik ve onaylama sürecine dahil olan makinelerin ağın bir parçası olacağı şekilde tasarlandı. Ağın bir kısmı sistem dışı kalsa da parasal faaliyetler devam edebiliyor.
Anonim
Günümüzde bankalar müşterilerinin hakkında kredi geçmişleri, adresleri, telefon numaraları, harcama alışkanları ve daha pek çok bilgiye sahipler. Bitcoin cüzdanları ise kimliği ortaya çıkaran hiçbir bilgi vermeden kullanılabiliyor. Paralarının hiçbir merci tarafından yönetilmemesini ve takip edilmemesini isteyenlerin yanı sıra bu gizliliğin uyuşturucu ticareti, terörizm ve benzeri yasadışı faaliyetlerle uğraşanlara da yarar sağlayacağını düşünenler bulunuyor.
Şeffaf
Bitcoin’in gizliliği tüm işlemler Blockchain’de tutulduğu için tartışmaya açık. Teoride cüzdan adresinizi açıkça kullandıysanız, blockchain defterini dikkatlice inceleyen biri cüzdanınızdaki bakiyeyi görebilir. Yine de Bitcoin adresi ile kişiye ulaşmak neredeyse imkansız.
İşlemlerinde gizli kalmak isteyenler radar altında kalmak için önlemler alabilir. Opaklığı ve gizliliği öncelik edinen türde cüzdanlar bulunsa da en basit önlem birkaç adres kullanmak ve tek bir cüzdana yüklü miktarda gönderim yapmamak olabilir.
Hızlı
Bitcoin ağı ödemeleri neredeyse anında işleme alıyor. Banka ile yapılan transferler günler alabilirken Bitcoin ile yapılan işlemlerde para dünyanın öbür ucundaki alıcıya sadece birkaç dakika içinde ulaşıyor.
Geri döndürülemez
Bitcoin ile para gönderimi yaptığınızda parayı geri almanın bir yolu yok – alıcı geri göndermek istemediği sürece. Bu ödemenin teslimini garantiliyor, yani alıcı paranın eline ulaşmadığını iddia ederek sizi dolandıramaz.
